Dzięki tryskaczom jesteśmy w stanie chronić obiekty produkcyjne bez konieczności stosowania drogich i skomplikowanych systemów detekcji pożaru. Jest to możliwe dzięki zastosowaniu termoczułych elementów, które otwierają tryskacz pod wpływem wysokiej temperatury.
Z tego tekstu dowiesz się:
Jak działają tryskacze ppoż.?
Tryskacze mogą być stosowane dla hal produkcyjnych i montażowych, linii produkcyjnych, hal magazynowych, stref socjalnych i biurowych. Instalacje tryskaczowe charakteryzują się automatycznym, punktowym otwarciem tylko w miejscach, w których występuje pożar – po podniesieniu się temperatury do określonego poziomu:
- pęka ampułka termoczuła (w tryskaczach ampułkowych z cieczą termicznie rozszerzalną),
- lub topi się element zamykający tryskacz (w tryskaczach topikowych),
przez co z rurociągu instalacji uwolniona zostaje woda pod ciśnieniem (ewentualnie inny środek gaśniczy). Kiedy strumień wody z instalacji tryskaczowej zaczyna gasić pożar, jednocześnie poprzez zawór kontrolno-alarmowy uruchamiają się pompy. Ich zadaniem jest nieprzerwane dostarczanie środka gaśniczego do celów przeciwpożarowych. Uruchomienie pomp jest zwykle skoordynowane także z uruchomieniem innych systemów alarmowych – sygnalizacji pożarowej w pobliżu chronionych obiektów, a także przesłania informacji o pożarze to przyzakładowej (jeżeli taka funkcjonuje) lub okolicznej jednostki straży pożarnej. Warto przy okazji zaznaczyć, że nie ma możliwości powtórnego wykorzystania raz wykorzystanego tryskacza, jak w przypadku zraszaczy. Kiedy instalacja zostanie otwarta, po zakończeniu procesu gaszenia należy wymienić otwarte tryskacze na nowe.
Tryskacz przeciwpożarowy – rodzaje a specyfika ochrony pożarowej w przemyśle
Gdyby przyjrzeć się tryskaczom, które możemy zaobserwować w galeriach handlowych, biurowcach, hotelach, czy innych budynkach, które często każdy z nas odwiedza, a wg obowiązujących przepisów muszą w nich być odpowiednie instalacje ppoż., można by wysnuć wniosek, że każdy wygląda tak samo, czyli jego działanie jest też takie same. Jednak wniosek ten jest błędny – rodzajów tryskaczy, dostosowanych do różnego rodzaju zastosowań jest wiele. Jednakże w obiektach nieprzemysłowych najczęściej nie ma takiej potrzeby, aby stosować więcej niż dosłownie kilka podstawowych, wiszących rodzajów.
Inaczej sprawa wygląda w przypadku instalacji wodnych tryskaczowych wykorzystywanych w przemyśle. W zakładach przemysłowych na co dzień stykamy się z różnymi rodzajami budynków, które czasem były budowane od zera, a czasem były adaptowane pod potrzeby produkcyjne i były np. dołączane do reszty budynków dodatkowo budowanymi łącznikami. Innym razem szybki rozwój przedsiębiorstw powodował konieczność postawienia tymczasowej konstrukcji, która z biegiem lat nie przestała być używana i straciła swój przydomek „tymczasowości”.
Nie inaczej jest wewnątrz budynków. Zabudowane są one zwykle dość gęsto różnymi liniami produkcyjnymi. Do wielu z tych linii, aby mogły one prawidłowo funkcjonować, dobudowano różnego rodzaju podesty, dodatkowe schody, czy inne elementy konstrukcji, które mogą stanowić naturalną przeszkodę dla wody rozpraszanej podczas gaszenia. Dodatkowo częste zmiany w koncepcji produkcji, lokalizacji różnych maszyn i linii technologicznych powodują, że wygląd faktyczny wnętrza budynku może mocno odbiegać od projektu budowlanego z czasu powstawania konkretnego budynku.
Chyba dobrym porównaniem do warunków, w jakich przychodzi projektowanie instalacji przeciwpożarowych w przemyśle, będzie porównanie ich do gęsto zarośniętej dżungli, w której za każdym drzewem może kryć się coś zupełnie nowego, co niedawno tam wyrosło. Aby przejść przez tę dżunglę, czyli odpowiednio zaprojektować system przeciwpożarowy, należy dokładnie sprawdzać wytyczne norm i obliczenia, w taki sposób, aby do każdego chronionego miejsca, dobrać odpowiedni tryskacz. W takich warunkach często okazuje się, że ilość rodzajów tryskaczy, które należy zastosować do poprawnej ochrony przeciwpożarowej, jest wielokrotnie większa niż w przypadku obiektów nieprzemysłowych. Wystarczy podać przykład dużego koncernu spożywczego, w którym jako GRUPA WOLFF montowaliśmy instalację tryskaczową. Tylko dla samej ochrony dodatkowej (czyli montowanej pod różnego rodzaju przeszkodami takimi jak podesty, czy też w korytarzach technologicznych między piętrami) zastosowaliśmy 10 rodzajów tryskaczy.
Budowa i rodzaje tryskaczy ze względu na temperaturę reagowania i wypływ wody
Parametry tryskaczy dobierane są względem norm tak, aby zapewnić właściwy poziom ochrony. Temperatura reagowania to temperatura,
po której osiągnięciu element termoczuły pęka lub się topi, a tryskacz się otwiera. Są to wartości 260°C, 182°C, 141°C, 93°C, 79°C, 68°C i 57°C. Najprościej odróżnić jest temperaturę reagowania różnych tryskaczy ampułkowych – każdemu poziomowi temperatury przypisany jest inny kolor cieczy w szklanej ampułce.
Współczynnik wypływu K tryskacza
Współczynnik wypływu K wskazuje, ile wody będzie uwalnianej przez tryskacz. Ma więc bezpośredni wpływ na dobór ciśnienia wody dla całej instalacji. Współczynnik K przybiera wartości 363, 242, 202, 160, 115, 80 i 57 – im większy, tym większy wypływ wody z tryskacza, a tym samym większy tryskacz, aby jego budowa mogła sprostać potrzebnej ilości wypływu.
Szybkość reagowania tryskacza
Szybkość reagowania, czyli inaczej mówiąc czułość tryskaczy określa się współczynnikiem RTI (Response Time Index). Biorąc za przykład tryskacze ampułkowe, można powiedzieć, że im szybciej tryskacz ma zareagować na zadaną temperaturę, tym mniejsza musi być objętość elementu termoczułęgo – tym samym mniejszą średnicę ma mieć ampułka.
W związku z tym wyróżniamy tryskacze o RTI:
- < 50 – szybkiego reagowania, ampułka 3 mm
- 50 – 80 – specjalnego reagowania, ampułka 4 mm
- > 80 – standardowego reagowania, ampułka 5 mm
Tryskacz przeciwpożarowy – podział ze względu na kierunek rozprzestrzeniania wody na przykładzie VdS
Najczęściej w budownictwie stosuje się tryskacze rozpylające – rozpraszanie wody względem podłoża wygląda jak parabola.
W instalacjach regałowych w magazynach, a także np. w przypadku instalacji w niskich pomieszczeniach stosować warto tryskacze rozpylające o płaskim strumieniu. W ich wypadku rozprysk jest głównie na boki, tak żeby w przypadku zagrożenia pożarowego woda płasko i równomiernie tryskała.
W miejscach, w których instalacja pod sufitem byłaby narażona na uszkodzenia, zastosowanie znajdują tryskacze przyścienne. Pozwalają one jednostronnie rozproszyć wodę.
Tryskacze magazynowe do hal wysokiego składowania najczęściej są tryskaczami wielkokroplowymi. Mają one większy przekrój dyszy i większy deflektor (służący powiększeniu zasięgu), przez co tryskacz ten może zapewnić dużą intensywność zraszania. Kiedy natomiast mamy do czynienia z magazynami chronionymi instalacją bez sekcji tryskaczy międzyregałowych, albo chcemy zabezpieczyć miejsca składowania produktów wyjątkowo łatwopalnych lub toksycznych (np. bele papieru czy materiały z gumy lub tworzyw sztucznych), należy do ochrony obiektów zapewnić bardzo dużą intensywność zraszania. Taką możliwość dają tryskacze ESFR (Early Suppression Fast Response). Zapewniają one bardzo skoncentrowaną wodę o wysokiej energii kinetycznej, a ich temperatura otwarcia wynosi 68°C lub 93°C. Kierunek rozpylania jest podobny do tryskaczy rozpylających, czyli tłumią pożar paraboidalnie, przede wszystkim skupiając się na powierzchni pod tryskaczem.
Instalacja tryskaczowa w przemyśle – zróżnicowany dobór tryskaczy
I znów jeśli by się przyjrzeć zastosowaniu przemysłowemu i nieprzemysłowemu możemy zauważyć spore różnice w doborze tryskaczy względem ryzyka pożarowego, które może wystąpić na terenie tych obiektów. Przykładowo przechodząc przez centrum handlowe lub przez wnętrze budynku użyteczności publicznej, raczej większość tryskaczy będzie wyglądać tak samo jeśli chodzi o wielkość, czy też kolor ampułki. Przechodząc natomiast przez różne pomieszczenia zakładu przemysłowego, okaże się, że instalacja przeciwpożarowa jest podzielona na różne sekcje, w których tryskacze stosowane do ochrony tych pomieszczeń różnią się od siebie np. temperaturą, wypływem, czy szybkością reagowania – a tym samym różnią się budową. Dodatkowo w każdej sekcji ze względu na charakterystykę pomieszczenia tryskacze mogą się różnić budową pod kątem kierunku rozpylania wody.
Instalacje przeciwpożarowe – oferta
