Zawory dozujące, dozowniki celkowe stosuje się jako układy dozująco-podające produkty sypkie oraz śluzy ograniczające przepływ powietrza w instalacjach odpylania, centralnego odkurzania, transportu pneumatycznego itp. Ponadto w przypadku gdy są one certyfikowane zgodnie z wymogami dyrektywy ATEX 95 mogą być one wykorzystywane do pracy w strefach zagrożenia wybuchem oraz jako tzw. systemy autonomicznego odsprzęgania wybuchu.
W zależności więc od tego, czy dany dozownik posiada certyfikat ATEX lub w jakim zakresie została przeprowadzona certyfikacja, możemy wymienić trzy typy urządzeń:
- dozowniki w wykonaniu zwykłym, które nie mogą być w żadnym przypadku stosowane w strefach zagrożenia wybuchem, a tym bardziej jako układy odprzęgające,
- dozowniki z certyfikatem ATEX dopuszczającym je do pracy w strefach zagrożonych wybuchem, które, pod warunkiem właściwego doboru, nie stanowią źródła zapłonu atmosfery potencjalnie wybuchowej. Zaworów celkowych tego typu również nie można stosować jako układów odsprzęgania wybuchu,
- dozowniki posiadające certyfikat ATEX dopuszczający zarówno do pracy w strefie zagrożenia wybuchem, jak również jako autonomiczny układ odsprzęgający wybuchu (wykonanie odporne na przebicie się ciśnienia i / lub płomienia).
Przy doborze dozowników celkowych często mylone są dwa ostatnie z wymienionych typów urządzeń. Przykładowo w zapytaniach ofertowych oraz specyfikacjach technicznych nierzadko pojawiają się zapisy mówiące, iż śluzy celkowe muszą posiadać certyfikat ATEX dla konkretnej strefy zagrożenia wybuchem – np. 20 wewnątrz oraz 22 na zewnątrz urządzenia. Pomija się jednak fakt, iż urządzenie będzie również pracować jako autonomiczny układ odsprzęgania wybuchu. W konsekwencji dokonywane są zakup oraz montaż nieprawidłowo dobranych śluz. Ich późniejsza wymiana bywa zadaniem trudnym i kosztownym. Dzieje się tak, ponieważ producent zakupionych urządzeń albo nie posiada w ofercie dozowników z wymaganym certyfikatem, albo wydajność prawidłowo certyfikowanej śluzy o tych samych wymiarach jest niższa od wymaganej (wynika to z ograniczeń zawartych w certyfikacie dla odsprzęgania wybuchu).
Wyjściem z tej patowej sytuacji może być zakup urządzenia o większych gabarytach. W takim wypadku należy się jednak liczyć z, nierzadko kosztownymi, modyfikacjami instalacji.
W pewnych sytuacjach lepszym rozwiązaniem od wymiany dozownika może okazać się zastosowanie systemu odsprzęgania wybuchu typu HRD. Rozwiązanie to w większości przypadków nie wymaga dodatkowej przestrzeni pod montaż i może być zabudowane bezpośrednio na istniejącym kanale lub przesypie (za dozownikiem).
Tak jak każdy układ przeciwwybuchowy dozowniki celkowe z certyfikatem ATEX również wymagają regularnych przeglądów serwisowych. W tym przypadku jednak producenci w dokumentacji technicznej najczęściej podają maksymalne okresy między kolejnymi przeglądami, zaznaczając równocześnie, iż ich dokładna częstotliwość zależy od warunków pracy urządzenia i powinna zostać określona przez użytkownika instalacji na bazie doświadczeń ruchowych.
W praktyce oznacza to, iż przeglądy te muszą być, w pewnych sytuacjach, realizowane nawet kilka razy w roku pod rygorem utraty ważności certyfikatu ATEX (certyfikat obowiązuje dla maksymalnej dopuszczalnej szczeliny między łopatkami rotora a korpusem zaworu).
- certyfikat ATEX 95 dla stref: 22, 21 na zewnątrz zaworu, 22, 21, 20 wewnątrz zaworu,
- certyfikowany system odsprzęgający (odcinający) wybuch – dozownik zapewnia zatrzymanie fali płomienia i jest odporny na uderzenie (zredukowanego) ciśnienia wybuchu:
- 1,14 barg (model S-AX),
- 1,4 barg (model H-ARP),
- 10 barg (model H-AR),
- rozmiar kołnierzy przyłączeniowych: DN 150 – DN 500,
- kształt kołnierzy przyłączeniowych: okrągłe/okrągłe, okrągłe/prostokątne,
- wykonanie materiałowe: żeliwo, stal nierdzewna, opcjonalnie powłoki odporne na ścieranie, korozję, wysoką temperaturę,
- wydajność do 180 m3/h (dla efektywności = 100% i ciężaru nasypowego = 1kg/dm3),
- maksymalna robocza różnica ciśnień (wlot/wylot) do 1,5 bar,
- łożyska pyłoszczelne zabudowane na zewnątrz zaworu.
- Dobór optymalnego urządzenia w ramach systemu bezpieczeństwa wybuchowego
- Dostawa i montaż,
- Przeglądy i serwis.
